Chuyện đọc sách

Mấy ngày nay có nhiều thứ xoay quanh mình liên quan đến sách và chuyện đọc sách, thôi thì nói vài dòng...

1. Thằng em mình mới làm "phỏng vấn", có hỏi câu là: "Anh nghĩ sao về văn hóa đọc hiện nay?"

Mình nghĩ rằng ngày nay mọi người có điều kiện đọc nhiều hơn rất nhiều lần so với trước đây, dễ dàng tiếp cận các tác phẩm kinh điển của thế giới cũng như các tác phẩm mới nhất, đối với tài liệu tham khảo và tư liệu khoa học cũng như vậy. Tuy nhiên, cũng vì có quá nhiều lựa chọn và sự bùng nổ thông tin nhanh hơn nhiều so với sự phát triển của văn hóa đọc, cho nên người đọc dễ bị lạc vào những thứ linh tinh câu kéo, những điều bi lụy, cực đoan, tự sướng quá đáng... điều này gây hại cho họ nhiều hơn so với những người không đọc.
 

Việc chọn lọc thông tin là một điều cực kỳ quan trọng. Để làm được điều quan trọng này, mỗi người phải tự tạo một "bộ lọc" cho bản thân mình. Muốn làm được chuyện đó thì trước hết phải đọc đa dạng các thể loại, đừng xem nhẹ hay nặng một thể loại nào: Đọc các tác phẩm kinh điển và các tác phẩm "bình dân", tác phẩm cũ và mới, cao siêu và nhảm nhí... qua đó sẽ thấy được tác phẩm nào thật sự có giá trị đối với bản thân mình.

 Mỗi người cần phải quan sát sự thay đổi của bản thân sau quá trình đọc, dần dần sẽ hình thành được một bộ lọc cho bản thân. Sau một thời gian đọc như vậy, khi tâm lý và kiến thức đã vững vàng thì cho dù đọc cái gì cũng sẽ tìm được cái hay trong đó, và sẽ biết lúc nào mình cần đọc cái gì.

 2. Làm thế nào để hình thành thói quen đọc sách?

Thói quen nào cũng vậy, cần có hai điều quan trọng nhất chính là bắt đầu và kiên trì. Chuyện gì ta làm nhiều thì sẽ giỏi, càng giỏi sẽ càng thích làm, càng thích càng làm nhiều, càng giỏi... Điều quan trọng là đọc thật nhiều.

Ban đầu, khi chưa có thói quen đọc, hãy chọn những thứ gần gũi, yêu thích. Hồi nhỏ mình chỉ đọc truyện tranh, nhưng mình đọc rất rất nhiều truyện tranh, hầu như chỗ thuê truyện có bao nhiêu là mình đọc hết. Rồi sau đó chuyển dần sang truyện chữ thể loại phiêu lưu mạo hiểm như Harry Potter, Annimorph, Eragon... Sau đó lại xoay qua đọc các tiểu thuyết kiếm hiệp của Kim Dung, Cổ Long, đọc Tam Quốc Diễn Nghĩa, Tây Du Ký. Rồi lại đọc qua các tiểu thuyết phiêu lưu mạo hiểm của phương Tây, rồi dần qua các truyện kinh điển như Tom Sawyer, Không Gia Đình... Đọc các tiểu thuyết trinh thám như Sherlock Holmes, truyện của Agatha Christie, mấy quyển của Dan Brown... Sau đó lại quay lại với truyện Trung Quốc... Mãi về sau này mình mới đọc sách kinh tế, triết học, tâm lý và lịch sử - mấy thể loại mà mình không bao giờ nghĩ mình có thể đọc lúc còn đang đọc truyện tranh. Mình không kén chọn, mình đọc sách giấy, ebook, đọc trên mạng, trên máy tính, trên điện thoại, mọi lúc và mọi nơi.

Đó là một quá trình trong vô thức của mình, nên nó có phần hơi dài, nếu bạn là một người muốn hình thành thói quen đọc sách một cách chủ động, bạn cũng có thể áp dụng nhưng nhanh hơn nhiều: ban đầu đọc những gì yêu thích, đọc thật nhiều, tìm hiểu thêm về tác giả và các tác phẩm cùng chủ đề, rồi dần dần chuyển sang các lĩnh vực tương tự, khi nào cảm thấy có năng lượng thì đọc thử những thể loại bạn chưa bao giờ đọc...

Kiên trì và duy trì năng lượng là điều quan trọng. Đừng tập thói quen đọc phần đầu rồi bỏ, hãy cố gắng đọc hết cả quyển sách. Cứ đọc dần dần tốc độ đọc của bạn sẽ rất nhanh. Và tiếp tục kiên trì cho đến khi nó trở thành nhu cầu không thể thiếu.

 3. Có nhiều bạn kêu mình giới thiệu sách...

Trước hết mình muốn giới thiệu với các bạn câu nói của Frank Zappa: "Too many books, too little time", có nghĩa là "quá nhiều sách, quá ít thời gian". Đây là một câu nói dạng hài hài, châm biếm, nhưng nghĩ ra thì cũng đúng. Sách hay nhiều lắm, ngồi đếm thì không xuể đâu.

Đọc sách, thật ra quan trọng nhất không phải vấn đề tác giả đang nói gì, mà là bản thân mình nhận được điều gì cuốn sách đó. Có những quyển sách khi đọc lại lần hai ta sẽ cảm nhận khác, lần 3 sẽ khác... Quyển sách vẫn như vậy, vấn đề là nhận thức của ta đã khác đi.

Ông Gorki có nói "Văn học là nhân học", vì vậy đôi khi đọc sách người ta thường hay tìm theo tên tác giả, vì các tác phẩm thể hiện một phần con người họ, về cách nhìn và quan điểm sống của tác giả đó. Nếu yêu thích một người thì thường ta sẽ yêu thích các tác phẩm của họ.

Thôi, nói gì thì nói, cuối cùng mình cũng xin giới thiệu vài quyển sách:

- Suối nguồn của Ayn Rand
- Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ của Nguyễn Ngọc Thuần
- Eat that frog của Brian Tracy
- Rich dad, poor dad của Robert Kiyosaki
- Các truyện của Haruki Murakami
- Sách về triết lý và thiền của Osho, Thích Nhất Hạnh

 Sách hay thì nhiều lắm, mấy bạn muốn tìm thì hỏi google sẽ tốt hơn hỏi mình. Mình giới thiệu sơ vài quyển thế thôi. Ở Việt Nam gần đây thì anh Nguyễn Ngọc Thuần là tác giả mình thích nhất, vì phong cách và lời văn khá "hạp" với mình.

À, lời khuyên nhỏ dành cho các bạn nếu mới bắt đầu đọc thì đừng đọc những thứ quá kinh điển hay quá nhảm nhí, đọc mấy cái nào dễ dễ, được nhiều người giới thiêu ấy. Hồi đó mình cầm mấy cuốn đoạt giải Nobel văn học về chỉ để ôm ngủ thôi. Biết tiếng Anh là một lợi thế lớn, bạn sẽ đọc được nhiều thứ hơn.

Chúc các bạn có đủ thời gian đọc sách.
 

Nguyễn Huỳnh Nhất Bảo